Mỗi bao thuốc lá có thể tăng thêm 10.000 đồng vào năm 2030

Phương án tăng thuế thứ 2 với thuốc lá có khả năng giảm tiêu thụ nhanh, sớm và ở mức độ lớn hơn. Ảnh: T.L.

Tại chương trình kỳ họp thứ 8 vào sáng 22/11, Phó thủ tướng Lê Thành Long thừa ủy quyền Thủ tướng tiếp tục trình Quốc hội dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).

Tăng 5.000 đồng mỗi bao thuốc lá điếu từ 2026

Đối với mặt hàng thuốc lá, Chính phủ đề xuất giữ nguyên thuế suất tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) 75% và bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình tăng từng năm trong giai đoạn từ năm 2026 đến năm 2030.

Việc này nhằm góp phần đạt mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong nhóm nam từ 15 tuổi trở lên xuống dưới 36% trong giai đoạn 2026-2030 và hướng tới đạt tỷ trọng thuế trên giá bán lẻ thuốc lá theo khuyến nghị của WHO.

Phó thủ tướng Lê Thành Long cho biết Chính phủ đang nghiêng về phương án 2. Theo đó, mỗi bao thuốc lá điếu sẽ tăng thêm 5.000 đồng từ năm 2026; 6.000 đồng từ năm 2027; 7.000 đồng từ năm 2028; 8.000 đồng từ năm 2029; 10.000 đồng từ năm 2030.

Đối với xì gà, mỗi điếu tăng thêm 50.000 đồng từ năm 2026; 60.000 đồng từ năm 2027; 70.000 đồng từ năm 2028; 80.000 đồng từ năm 2029; 100.000 đồng từ năm 2030.

Đối với thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm, mỗi 100 g hoặc 100 ml tăng 50.000 đồng từ năm 2026; 60.000 đồng từ năm 2027; 70.000 đồng từ năm 2028; 80.000 đồng từ năm 2029; 100.000 đồng từ năm 2030.

Phó thủ tướng Lê Thành Long cho biết Chính phủ đang nghiêng về phương án áp thuế thứ 2 đối với thuốc lá. Ảnh: Quochoi.

Theo quan điểm của Chính phủ, cả 2 phương án về lộ trình tăng mức thuế tuyệt đối tại dự thảo luật gửi xin ý kiến đã được cân nhắc tính toán trên cơ sở các yếu tố như giá thuốc lá tại Việt Nam đang ngày càng rẻ so với thu nhập, dẫn đến sức mua thuốc lá tăng; cũng như gánh nặng chi phí y tế liên quan đến bệnh tật do thuốc lá gây ra.

Song, phương án 2 có khả năng giảm tiêu thụ nhanh, sớm và ở mức độ lớn hơn để gần tiếp cận đến mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá.

Bia rượu có thể bị áp thuế 100% vào năm 2030

Về mặt hàng rượu, bia, dự thảo luật quy định thuế suất theo tỷ lệ phần trăm tăng dần dựa trên lộ trình từng năm trong giai đoạn 2026-2030 để đạt mục tiêu tăng giá bán rượu, bia ít nhất 10% theo khuyến nghị của WHO.

Chính phủ hiện nghiêng về phương án 2. Tức đối với mặt hàng bia và rượu từ 20 độ trở lên, tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm trong giai đoạn 2026-2030.

Với rượu dưới 20 độ, tăng thuế suất từ mức hiện hành 35% lên 50%, 55%, 60%, 65%, 70% theo từng năm.

Đối với mặt hàng rượu từ 20 độ trở lên, tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm.

Với phương án này, giá bán năm 2026 sẽ tăng khoảng 10% so với năm 2025 và các năm tiếp theo, mỗi năm giá bán sẽ tăng 2-3% so với năm trước để đảm bảo giá sản phẩm tăng tương ứng theo mức độ lạm phát và gia tăng thu nhập của các năm tiếp theo.

Phương án 2 sẽ có tác dụng giảm khả năng chi trả đối với các sản phẩm rượu, bia mạnh hơn, tác động tốt hơn, qua đó giảm tỷ lệ sử dụng rượu, bia và giảm các tác hại liên quan do việc lạm dụng rượu, bia gây ra.

Ngoài ra, dự án luật cũng bổ sung nước giải khát theo TCVN có hàm lượng đường trên 5 g/100 ml vào đối tượng chịu thuế TTĐB với mức thuế suất 10%. Nêu quan điểm thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết đa số ý kiến nhất trí với việc bổ sung sản phẩm này vào diện chịu thuế TTĐB.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ làm rõ nội dung "theo TCVN", vì quy định này có thể dẫn đến vướng mắc trong thực hiện đối với các sản phẩm nhập khẩu không được sản xuất theo TCVN song vẫn có hàm lượng đường trên 5g /100 ml.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị giải trình rõ hơn về khả năng đạt được mục tiêu của chính sách này trong việc góp phần bảo vệ sức khỏe người dân; bổ sung các thông tin liên quan đến kinh nghiệm quốc tế; đánh giá kỹ tác động trên khía cạnh bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Một số ý kiến đồng thời đề nghị cân nhắc việc bổ sung nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB.