Top 10 Công ty Bảo hiểm nhân thọ bao gồm: Bảo Việt, Prudential, Dai-ichi, AIA, Manulife, Chubb, Generali, FWD, Hanwhe Life và Cathay Life. So với năm 2024, bốn vị trí dẫn đầu không thay đổi. Trong khi hãng bảo hiểm Manulife đã vươn lên vị trí thứ năm thay cho Chubb và FWD tăng từ vị trí thứ 10 lên vị trí thứ 8.
Đối với mảng phi nhân thọ, 10 Công ty Bảo hiểm uy tín năm 2025 bao gồm: PVI, Bảo Việt, Bảo hiểm VietinBank, BIC, MIC, Bảo Minh, PTI, ABIC, OPES và BSH. Trong đó, PVI tiếp tục đứng đầu trong Top 10 Công ty Bảo hiểm phi nhân thọ uy tín.
Vietnam Report cho biết, Top 10 Công ty Bảo hiểm uy tín được xây dựng dựa trên nguyên tắc khoa học và khách quan. Các doanh nghiệp được đánh giá, xếp hạng dựa trên 3 tiêu chí chính: (1) Năng lực tài chính thể hiện trên báo cáo tài chính năm gần nhất; (2) Uy tín truyền thông được đánh giá bằng phương pháp Media Coding - mã hóa các bài viết về doanh nghiệp trên các kênh truyền thông có ảnh hưởng; (3) Khảo sát đối tượng nghiên cứu và các bên liên quan được thực hiện cập nhật đến tháng 05/2025.
Ngành bảo hiểm Việt Nam vẫn gặp nhiều khó khăn trong năm 2024
Theo Vietnam Report, năm 2024, ngành bảo hiểm Việt Nam tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức khi tổng doanh thu phí toàn thị trường chỉ đạt khoảng 227,5 nghìn tỷ đồng, giảm nhẹ 0,26% so với năm trước. Trong đó, bảo hiểm nhân thọ giảm sâu 5% xuống còn 149,2 nghìn tỷ đồng, đánh dấu năm thứ hai liên tiếp tăng trưởng âm. Ngược lại, bảo hiểm phi nhân thọ duy trì đà phục hồi với mức tăng trưởng ấn tượng 10,2%, đạt 78,3 nghìn tỷ đồng, dẫn dắt bởi các sản phẩm bảo hiểm sức khỏe, xe cơ giới và tài sản.
Dù doanh thu trầm lắng, tổng chi trả quyền lợi bảo hiểm lại tăng mạnh 15,7%, ước đạt 93,9 nghìn tỷ đồng, phản ánh mức độ bồi thường cao do thiên tai và biến động xã hội. Đặc biệt, chi trả trong lĩnh vực nhân thọ tăng vọt 25%, lên tới 71,4 nghìn tỷ đồng. Trong khi đó, bảo hiểm phi nhân thọ giảm nhẹ 6,3%, còn 22,5 nghìn tỷ đồng.
Theo thống kê từ Báo cáo tài chính doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) của Vietnam Report, giai đoạn 2020–2022 ghi nhận đà tăng trưởng tích cực của ngành bảo hiểm Việt Nam nhờ hiệu ứng hậu COVID-19. Mỗi năm có khoảng 30% doanh nghiệp đạt mức tăng doanh thu trên 25%, trong khi tỷ lệ sụt giảm doanh thu duy trì dưới 20%, cho thấy thị trường ổn định và giàu tiềm năng. Về lợi nhuận trước thuế, dù chi phí bồi thường và đầu tư công nghệ ngày càng tăng, vẫn có trên 50% doanh nghiệp ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận – phản ánh hiệu quả từ việc số hóa quy trình và kiểm soát vận hành trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
Tuy nhiên, bước sang giai đoạn 2023–2024, bức tranh ngành bảo hiểm đã thay đổi đáng kể với dấu hiệu đảo chiều mạnh mẽ. Năm 2023, chỉ 10,9% doanh nghiệp đạt tăng trưởng doanh thu trên 25%, trong khi nhóm có doanh thu giảm tăng vọt lên 32,6% – mức cao nhất kể từ năm 2020. Nguyên nhân chủ yếu đến từ cuộc khủng hoảng niềm tin liên quan đến bảo hiểm nhân thọ và kênh phân phối bancassurance, khiến làn sóng hủy hợp đồng và sụt giảm doanh thu phí khai thác mới diễn ra trên diện rộng.
Đến năm 2024, tình hình tiếp tục trở nên khó khăn khi thiên tai, đặc biệt là bão Yagi, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Tổng thiệt hại kinh tế ước tính hơn 81.703 tỷ đồng, trong đó riêng yêu cầu bồi thường về tài sản đã lên tới 10.595 tỷ đồng (theo số liệu từ Bộ Tài chính).
Theo thống kê của Cục Quản lý và giám sát bảo hiểm, đến đầu tháng 12/2024, các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) đã tạm ứng gần 600 tỷ đồng để giải quyết trước các hồ sơ bồi thường, dẫn đến chi phí chi trả tăng đột biến và trực tiếp đè nặng lên kết quả kinh doanh toàn ngành. Theo thống kê của Vietnam Report, 44,4% doanh nghiệp ghi nhận lợi nhuận sụt giảm trên 25% – mức cao nhất trong cả giai đoạn 2020–2024. Doanh thu cũng tiếp tục ảm đạm, khi chỉ 6,7% doanh nghiệp đạt tăng trưởng trên 25%, trong khi nhóm "không đổi" tăng vọt lên 28,9%, phản ánh rõ nét sự chững lại của thị trường.
Năm 2025: Giai đoạn bản lề của ngành bảo hiểm
Bước sang năm 2025, thị trường bảo hiểm đang ghi nhận những dấu hiệu khởi sắc trở lại sau giai đoạn đầy biến động. Trong 4 tháng đầu năm, tổng doanh thu phí toàn thị trường ước đạt 74.889 tỷ đồng, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm trước.
Đáng chú ý, mảng phi nhân thọ tiếp tục dẫn dắt tăng trưởng với mức tăng khoảng 11%, nhờ sự phục hồi của nhu cầu bảo hiểm tài sản và các chính sách mới như Nghị định 105/2025/NĐ-CP – quy định nâng mức trích nộp phí bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, tạo dư địa tăng trưởng đáng kể từ nửa cuối năm. Trong khi đó, tổng tài sản toàn ngành ước đạt 1 triệu tỷ đồng, tăng 8,79%, phản ánh năng lực tài chính vững vàng của khối DNBH.
Đồng thời, làn sóng gia nhập của các ngân hàng vào thị trường bảo hiểm cũng đang mở ra kỳ vọng về một hệ sinh thái tài chính – bảo hiểm tích hợp, hỗ trợ mở rộng kênh phân phối và tăng khả năng tiếp cận người tiêu dùng. Theo khảo sát doanh nghiệp của Vietnam Report, 53,8% doanh nghiệp kỳ vọng thị trường sẽ đạt tăng trưởng 5–10% trong năm 2025 – được dẫn dắt bởi sự cộng hưởng của nội lực phục hồi và lực đẩy chính sách.
Trong bức tranh đó, công nghệ nổi lên như một điểm sáng và là "chìa khóa chuyển mình" quan trọng nhất của ngành. Không còn đơn thuần là công cụ hỗ trợ, công nghệ đang trở thành trụ cột chiến lược giúp các doanh nghiệp tối ưu chi phí và cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng. Theo khảo sát của Vietnam Report, 100% DNBH đều xác định công nghệ là cơ hội lớn nhất trong năm 2025. Đáng chú ý, tỷ lệ doanh nghiệp có kế hoạch tăng đầu tư cho công nghệ đã tiệm cận mức tuyệt đối, từ 95,5% năm 2024 lên tới 98,7% trong năm 2025 – phản ánh rõ quyết tâm tăng tốc số hóa của toàn ngành.
Song hành với nỗ lực chuyển đổi từ bên trong, thị trường cũng đang ghi nhận một sự thay đổi tích cực từ người tiêu dùng. Sau làn sóng hủy hợp đồng và phản ứng tiêu cực năm 2023, người dân đã bắt đầu chủ động hơn trong việc tìm hiểu và lựa chọn sản phẩm. Không còn là những quyết định vội vàng qua vài lời giới thiệu ngắn ngủi, khách hàng giờ đây trở nên chủ động tìm hiểu, đặt câu hỏi, và lựa chọn sản phẩm phù hợp hơn với nhu cầu thực tế.
Theo khảo sát người tiêu dùng của Vietnam Report, tỷ lệ người hiểu đúng về sản phẩm bảo hiểm mình đang tham gia đã tăng từ 44,2% năm 2023 lên 60,8% năm 2025 – một bước tiến rõ ràng so với giai đoạn khủng hoảng. Đáng chú ý, với các sản phẩm từng gây tranh cãi như bảo hiểm liên kết đầu tư, tỷ lệ người mua nhưng không thực sự hiểu rõ đã giảm mạnh từ 97,9% xuống còn 54,4%. Các dòng sản phẩm như bảo hiểm hỗn hợp và trả tiền định kỳ cũng cho thấy cải thiện tương tự, với tỷ lệ hiểu sai lần lượt giảm còn 45,3% và 46,7%.
Sự thay đổi tích cực trong nhận thức người tiêu dùng không phải là điều ngẫu nhiên, mà là kết quả của hàng loạt nỗ lực điều chỉnh mạnh mẽ từ phía DNBH sau khủng hoảng niềm tin. Theo khảo sát doanh nghiệp của Vietnam Report, có tới 92,3% doanh nghiệp đã chủ động triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ tư vấn viên – không chỉ dừng ở kỹ năng bán hàng, mà tập trung vào nâng cao năng lực giải thích sản phẩm, hiểu rõ quyền lợi – trách nhiệm, và đồng hành cùng khách hàng sau khi ký hợp đồng. Đây là bước chuyển quan trọng, định hình lại vai trò của tư vấn viên từ "người chốt hợp đồng" sang "người đồng hành về tài chính".
Đi đôi với việc nâng cao chất lượng đội ngũ, 53,8% doanh nghiệp đã thiết lập cơ chế kỷ luật nghiêm minh – trong đó, các tư vấn viên vi phạm nhiều lần sẽ bị xử phạt nặng hoặc chấm dứt hợp tác. Đây không chỉ là biện pháp răn đe, mà còn là bước thanh lọc cần thiết nhằm loại bỏ những trường hợp tư vấn sai lệch, thiếu minh bạch – vốn từng được ví như "con sâu làm rầu nồi canh" gây tổn hại nghiêm trọng đến uy tín của cả ngành.
Đặc biệt, trong mối quan hệ hợp tác với các ngân hàng – kênh phân phối chiếm tỷ trọng lớn trong doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ – 61,5% doanh nghiệp cho biết đã bổ sung các điều khoản ràng buộc trách nhiệm rõ ràng hơn. Điều này không chỉ nhằm kiểm soát tốt hơn hoạt động bán chéo, mà còn giúp tăng tính minh bạch, hạn chế tối đa tình trạng ép mua bảo hiểm khi vay vốn.
Giữa lúc ngành bảo hiểm đang nỗ lực tận dụng cơ hội để phục hồi và tái định vị, thì những thách thức mang tính hệ thống vẫn hiện hữu và có xu hướng gia tăng, trong đó nghiêm trọng nhất là vấn nạn trục lợi bảo hiểm.
Theo khảo sát do Vietnam Report thực hiện, 84,6% DNBH đều nhận định đây là thách thức lớn nhất mà ngành phải đối mặt trong năm 2025, vượt xa các thách thức khác như người dân thắt chặt chi tiêu (76,9%), cạnh tranh ngày càng gay gắt (66,7%), tỷ lệ bồi thường và trả tiền bảo hiểm gia tăng (46,2%) và người tiêu dùng có yêu cầu cao hơn đối với sản phẩm bảo hiểm (38,5%).
Trong năm 2024, nhiều vụ gian lận bảo hiểm nghiêm trọng đã bị phát hiện, nổi bật là các hành vi có tổ chức như làm giả hồ sơ y tế, dàn dựng tai nạn giao thông, cố tình khai báo sai thời điểm xảy ra rủi ro hay gần đây nhất là vụ án gây chấn động khi một người mẹ sát hại con để trục lợi tiền bồi thường gây xôn xao dư luận.
Mặc dù mỗi vụ trục lợi có thể chỉ gây thiệt hại nhỏ, nhưng khi được thực hiện đồng loạt và có tổ chức, các hành vi này tạo ra tổn thất đáng kể cho doanh nghiệp, làm suy giảm lòng tin của người dân vào bảo hiểm và ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của toàn ngành.
