Ngày hôm nay tại Seoul, Hàn Quốc, khoảng 900 nhà đầu tư cá nhân và tổ chức đã tham dự đại hội cổ đông thường niên của Samsung. Sau khi chứng kiến thị phần suy giảm trên tất cả các lĩnh vực kinh doanh cốt lõi trong năm 2024, hầu hết các cổ đông Samsung đều đang cảm thấy vô cùng thất vọng.
Giá cổ phiếu của Samsung cũng đã mất gần 1/5 giá trị trong năm qua, bất chấp nhu cầu bùng nổ toàn cầu đối với phần cứng liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI) — yếu tố đã thúc đẩy sự tăng trưởng của các đối thủ cạnh tranh.
Trước tình hình như vậy, tại cuộc họp, Samsung Electronics đã hứa với các cổ đông rằng công ty sẽ đạt được những “thành tựu có ý nghĩa” trong các thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) trong năm nay nhằm khôi phục tăng trưởng.
Ông Han Jong-hee, đồng Giám đốc điều hành của Samsung, đã lên tiếng xin lỗi tất cả các cổ đông vì kết quả kinh doanh kém, thừa nhận rằng khả năng cạnh tranh về công nghệ của công ty đã suy yếu trong những năm gần đây. “ Chúng tôi đã không thể giành được lợi thế cạnh tranh vượt trội trên thị trường, dẫn đến giá cổ phiếu trì trệ. Tôi xin lỗi vì đã khiến các cổ đông lo lắng ”.
"Việc thực hiện các thương vụ M&A trong lĩnh vực bán dẫn gặp nhiều khó khăn do các vấn đề pháp lý và lợi ích quốc gia khác nhau, nhưng chúng tôi quyết tâm đạt được những kết quả rõ ràng trong năm nay”, ông Han cam kết, đồng thời nhấn mạnh rằng công ty sẽ có hành động cụ thể để thúc đẩy tăng trưởng thông qua các thương vụ sáp nhập và mua lại.
Cuộc họp cổ đông phản ánh áp lực ngày càng gia tăng từ phía các nhà đầu tư (khoảng 40% nhà đầu tư cá nhân Hàn Quốc đang nắm giữ cổ phiếu của Samsung) trong bối cảnh công ty bị yêu cầu phải hành động quyết liệt hơn để theo đuổi các thương vụ M&A và đối phó với mối đe dọa từ thuế quan của Mỹ đối với chip bán dẫn nhập khẩu.
“Samsung đang không nắm bắt đúng xu hướng công nghệ và thiếu đi tầm nhìn chiến lược. Đã không có quyết định nào thực sự quan trọng trong lĩnh vực M&A”, một cổ đông phát biểu trong cuộc họp. “Hãy đưa Samsung trở lại vị thế của một công ty công nghệ hàng đầu thế giới”.
Lee Jae-yong, người thừa kế của tập đoàn Samsung, gần đây đã nói với các giám đốc điều hành rằng công ty đang ở trong tình thế “được ăn cả, ngã về không”, một “vấn đề sống còn” sau khi công ty ghi nhận sự sụt giảm thị phần toàn diện đầu tiên trong vòng một thập kỷ.
Theo báo cáo tài chính năm 2024 được công bố vào tuần trước, thị phần của Samsung trong mảng chip nhớ DRAM đã giảm từ 42,2% xuống 41,5%. Thị phần trong mảng điện thoại thông minh giảm từ 19,7% xuống 18,3%.
Mảng tấm nền hiển thị cho điện thoại thông minh chứng kiến mức sụt giảm mạnh nhất, từ 50% xuống 41,3%, trong khi thị phần trong lĩnh vực TV cũng giảm từ 30,1% xuống 28,3% do áp lực ngày càng lớn từ các đối thủ Trung Quốc. Các sản phẩm công nghệ trong xe hơi của công ty con Harman cũng giảm thị phần từ 16,5% xuống 12,5%.
“Vấn đề không phải là bản thân cuộc khủng hoảng, mà là thái độ của chúng ta trong việc đối mặt với nó”, Chủ tịch Lee nói với các giám đốc điều hành. “Chúng ta phải đầu tư cho tương lai, ngay cả khi điều đó khiến lợi nhuận trước mắt bị ảnh hưởng”.
Những lời phàn nàn từ các nhà đầu tư chủ yếu xoay quanh sự tụt hậu của Samsung trong lĩnh vực chip nhớ tiên tiến. Công ty đang chậm chân hơn so với các đối thủ nhỏ hơn như SK Hynix và Micron Technology trong mảng bộ nhớ băng thông cao (HBM) - một thành phần quan trọng trong phần cứng AI.
Samsung Electronics đang tái cấu trúc đội ngũ kỹ sư để tăng cường khả năng cạnh tranh trong lĩnh vực bộ nhớ băng thông cao (HBM), nhưng vẫn chưa vượt qua được bài kiểm tra chất lượng để cung cấp các sản phẩm bộ nhớ tiên tiến cho Nvidia - gã khổng lồ trong ngành chip AI.
“Chúng tôi đang đẩy nhanh tốc độ phát triển công nghệ để không lặp lại những sai lầm trong quá khứ”, ông Jun Young-hyun, Giám đốc điều hành mảng kinh doanh chip của Samsung phát biểu tại cuộc họp.
Mảng foundry (gia công chip) của Samsung - chuyên sản xuất chip cho các khách hàng bên ngoài cũng đang chịu thua lỗ hàng tỷ USD khi công ty gặp khó khăn trong việc thu hẹp khoảng cách công nghệ ngày càng lớn với đối thủ chính là Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC).
Samsung đã công bố vào năm ngoái rằng họ sẽ xây dựng một nhà máy gia công chip logic tiên tiến tại Taylor City, Texas như một phần của kế hoạch đầu tư 40 tỷ USD. Kế hoạch này cũng bao gồm các cơ sở dành cho hoạt động “đóng gói nâng cao” cho chip AI. Tuy nhiên, các chuyên gia từ Macquarie cảnh báo rằng nhà máy trị giá 17 tỷ USD tại Taylor có thể trở thành một “tài sản mắc cạn” (big stranded asset) do thiếu khách hàng.
Một nguồn tin thân cận với hoạt động foundry của Samsung cho biết công ty đang rơi vào “vòng luẩn quẩn” - tỷ lệ sản phẩm đạt tiêu chuẩn (yield rate) thấp tại nhà máy ở Mỹ khiến công ty khó đảm bảo được các đơn hàng lớn, và điều này lại càng làm cho tỷ lệ sản phẩm đạt tiêu chuẩn khó được cải thiện hơn.
“Chúng tôi sẽ cố gắng cải thiện lợi nhuận bằng cách phát triển hơn nữa công nghệ xử lý và giải quyết các vấn đề về tỷ lệ thành phẩm”, ông Han Jin-man, Giám đốc mảng kinh doanh foundry của Samsung cho biết.
ÁP LỰC
Samsung cũng đang phải đối mặt với lời đe dọa từ Tổng thống Donald Trump về khả năng áp thuế lên các chip bán dẫn nhập khẩu và hủy bỏ Đạo luật Chip (Chips Act) trị giá 52 tỷ USD - trong đó có khoản trợ cấp 4,75 tỷ USD dành cho nhà máy Taylor của Samsung.
Trong khi đó, TSMC đã nhanh chóng phản ứng trước mối đe dọa này bằng cách công bố kế hoạch đầu tư 100 tỷ USD để mở rộng công suất tại các nhà máy ở Mỹ. Điều này đặt ra câu hỏi liệu Samsung có sẵn sàng hoặc có khả năng thực hiện một động thái tương tự hay không.
Các nhà đầu tư của Samsung cũng lo ngại trước những suy đoán từ các quan chức trong chính quyền ông Trump rằng TSMC có thể giúp vận hành các nhà máy sản xuất của đối thủ lớn khác của Samsung là Intel.
“Đây không phải là tin tốt cho Samsung vì cạnh tranh sẽ trở nên khốc liệt hơn nếu các nhà máy foundry của Intel có thể đạt được hiệu quả như TSMC”, ông Ahn Ki-hyun, Giám đốc điều hành tại Hiệp hội Bán dẫn Hàn Quốc (Korea Semiconductor Association) nhận định.
Daniel Kim, nhà phân tích tại Macquarie cảnh báo rằng ngay cả khi TSMC có thể giúp Intel quay lại đường đua, triển vọng của Samsung vẫn không mấy sáng sủa khi công ty đang cắt giảm chi tiêu vốn cho mảng foundry và giảm quy mô đội ngũ kỹ sư.
“Việc phục hồi Intel sẽ là một thách thức lớn, ngay cả đối với TSMC. Nhưng tình hình của Samsung đang ngày càng khó khăn hơn khi họ phải cắt giảm đầu tư vào mảng foundry trong bối cảnh năng lực cạnh tranh đang suy yếu”, ông Kim nhận xét.
Tại đại hội cổ đông thường niên, Samsung đã cam kết mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực robot, công nghệ y tế và bán dẫn thế hệ mới để thúc đẩy tăng trưởng dựa trên AI. Công ty cũng dự báo rằng chu kỳ phục hồi của chip nhớ trong nửa cuối năm sẽ giúp cải thiện lợi nhuận của tập đoàn.
Tuy nhiên, một số nhà đầu tư cho rằng Samsung cần có một cuộc cải tổ mạnh mẽ trong cơ cấu quản lý vốn được coi là quá cứng nhắc. Họ nhấn mạnh rằng ông Lee Jae-yong - người thừa kế tập đoàn vẫn duy trì quyền kiểm soát chặt chẽ đối với hệ thống lãnh đạo của công ty, mặc dù ông không nắm giữ bất kỳ vị trí nào trong hội đồng quản trị.
“Lee Jae-yong có thể tác động đến hội đồng quản trị với tư cách là một cổ đông lớn, nhưng ông ấy không nên can thiệp vào hoạt động quản lý của công ty”, ông Chan Lee, đối tác quản lý tại Petra Capital Management - một quỹ đầu cơ có trụ sở tại Seoul và là cổ đông của Samsung phát biểu.
Ông Chan Lee cho rằng Samsung nên trao quyền nhiều hơn cho các CEO có nền tảng kỹ thuật - giống như cách mà cha của ông Lee Jae-yong từng làm:
“Ông ấy nên trao quyền cho các nhà lãnh đạo có chuyên môn về kỹ thuật. Nhưng thay vào đó, chúng tôi đang thấy các lãnh đạo cấp cao có xuất thân từ mảng tài chính đang tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn, làm suy yếu năng lực cạnh tranh dài hạn của công ty”.
Việc Samsung cam kết mở rộng đầu tư vào các mảng công nghệ AI, robot và y tế là dấu hiệu cho thấy công ty đang tìm kiếm động lực tăng trưởng mới bên ngoài các mảng kinh doanh truyền thống như điện thoại thông minh và TV - vốn đang chịu áp lực từ các đối thủ Trung Quốc.
Trong khi đó, thị trường chip nhớ được dự báo sẽ phục hồi mạnh mẽ trong nửa cuối năm, giúp cải thiện lợi nhuận của Samsung. Tuy nhiên, để duy trì vị thế dẫn đầu, công ty được cho là cần đẩy nhanh tiến độ phát triển công nghệ bán dẫn và tăng cường khả năng cạnh tranh trong lĩnh vực chip AI - nơi các đối thủ như SK Hynix và Micron đang tạo ra sức ép lớn.
NÚT THẮT CẦN THÁO GỠ
Sự bất mãn của các cổ đông phản ánh những thách thức trong chiến lược quản lý của Samsung. Trong khi các đối thủ như TSMC và Nvidia đang nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần trong các mảng chip tiên tiến, Samsung dường như đang bị cản trở bởi cơ cấu quản lý tập trung và chiến lược thiên về lợi nhuận ngắn hạn thay vì phát triển dài hạn.
Nếu Samsung muốn lấy lại vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực bán dẫn và AI, các nhà đầu tư cho rằng công ty cần có sự cải tổ sâu sắc - không chỉ trong hoạt động kinh doanh mà còn trong cơ cấu quản lý và phương thức ra quyết định.
Phó Chủ tịch Han Jong-hee - người chủ trì cuộc họp ngày hôm nay khẳng định: “Mặc dù các yếu tố bên ngoài như vấn đề thuế quan đang tạo ra nhiều thách thức, chúng tôi sẽ không tiếc công sức để thúc đẩy giá cổ phiếu”.
Hơn 900 cổ đông có mặt tại đại hội đã đưa ra nhiều câu hỏi và chỉ trích nhắm vào đội ngũ quản lý của Samsung Electronics về tình trạng kinh doanh hiện tại và chiến lược tương lai của công ty.
Hiện tại, Samsung Electronics có tổng cộng 4.672.130 cổ đông, phản ánh sức hút của công ty đối với các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức.
Theo: Financial Times, Chosun
