Ngày 8-9, Tập đoàn Vingroup khởi kiện dân sự, trình báo cơ quan chức năng và gửi văn bản tới các đại sứ quán về việc 68 tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đưa thông tin sai sự thật về tập đoàn trên mạng internet.
Thông tin này ngay lập tức gây xôn xao dư luận, không chỉ vì Vingroup hiện là doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam mà đây được xem là trường hợp hiếm hoi một doanh nghiệp đứng ra kiện trực tiếp các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước vì hành vi xuyên tạc, bịa đặt liên quan đến doanh nghiệp và lãnh đạo cấp cao của doanh nghiệp.
Vingroup khởi kiện: Một bước đi mạnh mẽ
Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ThS.LS Nguyễn Phương Liên (Công ty Luật SENLAW) đánh giá đây là một bước đi mạnh mẽ, thể hiện quyết tâm sử dụng công cụ pháp lý để bảo vệ thương hiệu và quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp.
Theo LS. Nguyễn Phương Liên, hành động của Vingroup có thể trở thành tiền lệ tích cực, khẳng định rằng mọi phát ngôn trên mạng xã hội đều phải có trách nhiệm pháp lý, không thể "vô tội vạ". Khi một tập đoàn lớn lựa chọn biện pháp pháp lý, điều đó sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa, khuyến khích các doanh nghiệp khác mạnh dạn sử dụng công cụ luật pháp để bảo vệ mình. Về lâu dài, động thái này góp phần nâng cao ý thức pháp luật trong cộng đồng, xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và củng cố niềm tin của nhà đầu tư.
Ông Phạm Nhật Vượng, chủ tịch HĐQT tập đoàn Vingroup, cũng từng bị xuyên tạc trên mạng xã hội
Doanh nghiệp nên "chịu trận" hay mạnh dạn khởi kiện?
Trả lời câu hỏi liệu doanh nghiệp có nên "chịu trận" hay mạnh dạn khởi kiện như Vingroup, bà Liên cho rằng pháp luật đã quy định rõ quyền khởi kiện khi lợi ích hợp pháp bị xâm phạm. Sự im lặng thường không phải là giải pháp an toàn, thậm chí còn tạo tiền lệ cho hành vi vi phạm tái diễn. Với những vụ việc nhỏ, các bên có thể thương lượng, dàn xếp. Nhưng khi đối diện với các cuộc công kích có hệ thống, gây thiệt hại trực tiếp đến uy tín và vị thế của doanh nghiệp, việc khởi kiện và đề nghị cơ quan quản lý vào cuộc không chỉ là quyền mà còn là giải pháp hiệu quả để bảo vệ sự tồn tại và thương hiệu.
Theo bà Liên, Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 đã quy định rõ về quy trình xử lý vụ án. Sau khi doanh nghiệp nộp đơn khởi kiện kèm tài liệu, chứng cứ, Tòa án có thẩm quyền sẽ xem xét hồ sơ và yêu cầu nộp tạm ứng án phí. Khi nghĩa vụ này hoàn tất, Tòa án sẽ ra quyết định thụ lý và thông báo cho các bên liên quan.
Vụ án từ đó bước vào giai đoạn tố tụng, nơi các bên có quyền và nghĩa vụ cung cấp, tiếp cận chứng cứ, tham gia hòa giải bắt buộc theo luật định. Nếu hòa giải không thành, vụ việc sẽ được đưa ra xét xử công khai.
Với những vụ có số lượng đương sự lớn, thậm chí có yếu tố nước ngoài, thách thức sẽ nằm ở khâu tống đạt giấy tờ và thu thập chứng cứ, song bản thân việc khởi kiện cũng đã mang ý nghĩa tuyên bố rõ ràng rằng doanh nghiệp sẵn sàng đi đến cùng để bảo vệ mình.
Một vấn đề quan trọng trong những tranh chấp liên quan đến hành vi vu khống, xuyên tạc là việc chứng minh thiệt hại. Theo LS Liên, nguyên đơn buộc phải đưa ra căn cứ cho thấy có hành vi trái pháp luật, có thiệt hại thực tế và mối quan hệ nhân quả giữa hai yếu tố này. Thiệt hại vật chất có thể thể hiện qua sụt giảm doanh thu, lợi nhuận hoặc chi phí xử lý khủng hoảng.
Với thiệt hại về uy tín, doanh nghiệp cần có các tài liệu khách quan như báo cáo khảo sát thương hiệu, ý kiến tổ chức chuyên môn, hay thậm chí biến động tiêu cực của giá cổ phiếu. Để củng cố hồ sơ, doanh nghiệp thường lập vi bằng, lưu giữ đường dẫn, hình ảnh, video gốc trên mạng.
Những chứng cứ này sẽ được Tòa án kiểm chứng, đồng thời có thể trưng cầu giám định hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia để bảo đảm khách quan. Do đó, doanh nghiệp không thể chỉ khẳng định mình bị ảnh hưởng, mà cần lượng hóa thiệt hại bằng số liệu và báo cáo cụ thể thì yêu cầu bồi thường mới có cơ sở.
