Ở Việt Nam hiện có khoảng 17 triệu người sở hữu tài sản số, xếp hạng thứ 7 toàn cầu. Dòng vốn từ thị trường blockchain đổ vào Việt Nam giai đoạn 2023-2024 là hơn 105 tỉ USD.
Đó là thông tin được ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA), cho biết tại buổi tập huấn chuyên đề "Khung pháp lý và nhận diện nguy cơ lừa đảo tài sản mã hóa" dành cho hơn 60 phóng viên, nhà báo đến từ các cơ quan báo chí, truyền hình, do VBA phối hợp với Công ty 1Matrix tổ chức chiều 8-8.

Ông Phan Đức Trung chia sẻ thông tin về tiến trình xây dựng khung pháp lý cho tài sản số
Chương trình tập huấn được tổ chức trong bối cảnh Chính phủ, các bộ ngành đang khẩn trương xây dựng, hoàn thiện khung pháp lý về tài sản số. Trước mắt là việc Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Nghị quyết thí điểm sàn giao dịch tài sản số để trình Chính phủ. Tài sản số cũng đã được luật hóa tại Luật Công nghiệp công nghệ số, được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9.
Với 17 triệu người sở hữu tài sản số, ông Phan Đức Trung cho biết việc thí điểm sàn giao dịch tài sản số tại Việt Nam là rất cấn thiết. Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam là một trong những đơn vị tham gia đóng góp các ý kiến cũng như kinh nghiệm thực tiễn về tài sản số để hoàn thiện dự thảo Nghị định thí điểm sàn giao dịch tài sản số. Ông Trung đã phác thảo một số nét chính về sàn giao dịch thí điểm này.
Theo ông Trung, sàn giao dịch tài sản số sẽ xây dựng chính sách huy động vốn rõ ràng, thu hút các doanh nghiệp và cá nhân phát hành tài sản mã hóa thông qua quy trình minh bạch. "Sàn sẽ chịu trách nhiệm lưu ký và quản lý tài sản thực để đảm bảo cho tài sản mã hoá, đồng thời cảnh báo định kỳ cho Bộ Tài chính về các hoạt động phát hành"- ông Phan Đức Trung cho hay.
Chủ tịch VBA cũng thông tin thêm dự kiến có khoảng 5 sàn sẽ được cấp phép thí điểm giao dịch tài sản số, có khả năng kết nối với các sàn quốc tế để đảm bảo tính thanh khoản và cạnh tranh. Bên cạnh đó, dự kiến cho phép giao dịch các loại tài sản mã hóa phổ biến như Bitcoin, Ethereum…
Nhấn mạnh thêm về sàn giao dịch tài sản số, ông Trung cho biết định hướng bước đầu của cơ quan quản lý nhà nước là hình thành một kênh huy động vốn.
Tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), Bộ Tài chính đề xuất thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số (gồm tài sản ảo, tài sản mã hóa) sẽ phải chịu thuế. Điều kiện áp dụng là mua bán thực hiện trên sàn giao dịch có quản lý minh bạch, công khai về giá và có tần suất thường xuyên. Mức thuế suất dự kiến áp dụng là 0,1% trên giá trị chuyển nhượng của từng lần giao dịch, tương tự đang áp dụng với chứng khoán.
Đánh giá về mức thuế nêu trên, ông Phan Đức Trung cho rằng rất cao. Theo ông, nếu đánh thuế giao dịch quá cao, sẽ khó cạnh tranh với các sàn giao dịch tài sản số lớn ở các nước trên thế giới. Ông kiến nghị xây dựng một mức thuế phù hợp, vì bên cạnh thuế, người tham gia giao dịch còn phải mất phí cho sàn.
Theo bà Nguyễn Vân Hiền, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội, mặc dù đi sau nhưng Việt Nam đang có tốc độ hoàn thiện pháp lý về công nghệ blockchain, tài sản số và các quy định liên quan rất nhanh chóng và có xu hướng thúc đẩy đổi mới sáng tạo hơn là quản lý hành chính.
"Việc công nhận tài sản số là hợp pháp không những tạo ra cơ sở để bảo vệ nhà đầu tư và xử lý các hành vi vi phạm, mà còn thúc đẩy doanh nghiệp trong nước phát triển các mô hình đổi mới sáng tạo một cách chính danh"- bà Hiền cho hay.
Trước đó tại họp báo Chính phủ chiều 7-8, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết cơ quan này đang xây dựng dự thảo Nghị định về thí điểm giao dịch tài sản số, Bộ đã nghiên cứu rất nhiều kinh nghiệm của các nước trong khu vực và quốc tế. Trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Bộ chính trị, Chính phủ, Bộ Tài chính sẽ hoàn chỉnh dự thảo, trình Chính phủ ký ban hành, nếu sớm sẽ trong tháng 8.
Theo số liệu từ VBA, dân số toàn cầu sở hữu tài sản số khoảng 562 triệu người vào năm 2024, tăng 33% so với năm 2023. Các dự báo cho thấy quy mô thị trường tài sản số sẽ đạt 19.000 tỉ USD vào năm 2033. Trong một khảo sát của Hội đồng Đại Tây Dương (Atlantic Council) tại 75 quốc gia, cho thấy có 45/75 quốc gia công nhận tài sản số là hợp pháp, 20/75 quốc gia cấm một phần, 10/75 quốc gia cấm hoàn toàn tài sản số. Trong đó, 12 quốc gia trong nhóm G20 đã hợp pháp hóa tài sản số.