Mặc dù còn nhiều tranh cãi về vấn đề bản quyền, tôi vẫn rất bất ngờ với khả năng biến những yêu cầu đơn giản thành một bản nhạc số hoàn chỉnh của Suno. Rõ ràng, tiến bộ công nghệ đang diễn ra với tốc độ chóng mặt với AI là tâm điểm của làn sóng đang góp phần định hình lại cách chúng ta sống và làm việc.
Bước ngoặt này đáng lưu tâm đến mức các chuyên gia ước tính rằng đến năm 2030, công nghệ có thể thay thế khoảng 15% lực lượng lao động toàn cầu, tương đương 400 triệu người. Không ngạc nhiên khi tiềm năng tạo đột phá của công nghệ đang làm dấy lên những lo ngại về ổn định công việc và sự nghiệp.
Tuy nhiên, trong bối cảnh bất định do công nghệ mang lại, vẫn có một nhóm người lao động không hề nao núng sợ hãi. Thay vào đó, họ thể hiện khả năng thích ứng đáng kinh ngạc, thậm chí có phần lạc quan. Vậy, điều gì tạo nên khác biệt ở những cá nhân này?
Kỹ năng cơ bản và kinh nghiệm chuyên môn vẫn hết sức quan trọng, Song, yếu tố tạo nên khác biệt chính là tư duy cầu tiến - một cách tư duy mang những nét đặc trưng như chủ động học hỏi, sẵn sàng thích nghi và tích cực nhìn nhận thay đổi là cơ hội vươn lên.
Hướng tư duy tiến bộ này không chỉ dừng lại ở lý thuyết suông mà còn là nguyên tắc cốt lõi được các tổ chức và cá nhân có tầm nhìn đề cao trên hành trình tìm lối đi và phát triển trong bối cảnh thế giới không ngừng đổi mới với tốc độ chóng mặt.
Tư duy cầu tiến do nhà tâm lý học Carol Dweck giới thiệu lần đầu vào năm 1988 là một lý thuyết giáo dục phản biện lại quan điểm cố hữu rằng trí tuệ và năng lực thì bất biến, không thể thay đổi. Lý thuyết này nhấn mạnh rằng các kỹ năng, khả năng và thậm chí sở trường có thể phát triển thêm thông qua quá trình học hỏi và nỗ lực không ngừng.
TƯ DUY CẦU TIẾN CÓ Ý NGHĨA VỚI DOANH NGHIỆP
Khi các tổ chức đón nhận tư duy cầu tiến, tác động mang lại có thể vô cùng lớn. Văn hóa “học, học nữa, học mãi” trực tiếp thúc đẩy những động lực quan trọng của doanh nghiệp: tính linh hoạt, khả năng đổi mới sáng tạo và duy trì hiệu suất cao ổn định.
Từ đó, các công ty có thể tạo điều kiện cho người lao động chủ động đón nhận các xu hướng thay đổi và công nghệ mới như AI, đảm bảo họ có đủ khả năng cạnh tranh trong bối cảnh các ngành liên tục dịch chuyển.
Ông Tim Evans - Tổng Giám đốc HSBC Việt Nam.
"Trong một kỷ nguyên luôn thay đổi, những cá nhân không chịu đổi mới thích nghi ắt sẽ bị bỏ lại phía sau. Tuy nhiên, với người không ngừng học hỏi và phát triển, cơ hội là vô tận. Họ là người sẽ dẫn dắt tổ chức vượt qua đổi thay, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và định hình tương lai công việc.
Nuôi dưỡng tư duy phát triển không chỉ là trách nhiệm của cá nhân mà còn là một chủ điểm văn hóa mà các tổ chức phải chủ động bồi đắp. Một môi trường đề cao tinh thần không ngừng học hỏi sẽ thúc đẩy nhân viên đổi mới, dám chấp nhận rủi ro và vượt qua giới hạn của mình, từ đó tạo ra một môi trường phát triển lý tưởng cho cả cá nhân và tổ chức".
Hơn nữa, môi trường định hướng phát triển còn nuôi dưỡng văn hóa đổi mới sáng tạo, nơi coi trọng các nỗ lực thử nghiệm và những bài học rút ra từ thất bại, mở đường cho những giải pháp đột phá và nền tảng kiến thức mới. Điều đó đã được thực tế chứng minh.
Nghiên cứu cho thấy các tổ chức chú trọng chiến lược đào tạo và phát triển chứng kiến mức tăng năng suất đáng kể (+37%) và có nhiều khả năng trở thành doanh nghiệp chiếm lĩnh thị phần hơn (17%). Đặc biệt, chính quyết tâm chú trọng phát triển này cũng giúp doanh nghiệp giữ chân nhân tài, bởi nghiên cứu cho thấy 41% nhân viên nghỉ việc do cơ hội phát triển nghề nghiệp hạn chế.
Không chỉ doanh nghiệp, mỗi cá nhân cũng cần có trách nhiệm chủ động tìm kiếm các cơ hội phát triển, đặc biệt trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng như hiện nay.
Một nghiên cứu của Đại học Stanford chỉ ra rằng những người có tư duy cầu tiến (là những người tin rằng khả năng của họ có thể phát triển thông qua nỗ lực và học hỏi) có mức độ gắn kết và động lực dành cho công việc cao hơn 34% so với những đồng nghiệp mang tư duy bảo thủ.
Đây không đơn thuần là việc học hỏi các kỹ năng mới mà còn là thái độ sẵn sàng dẹp bỏ các phương pháp cũ kỹ, tiếp nhận đổi mới sáng tạo và coi thách thức là cơ hội thay vì rào cản.
QUAN TRỌNG VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG
Đối với những người có tư duy cầu tiến, một bước lùi không phải thất bại mà đó là lúc họ lấy đà để bứt phá đi đến thành công. Thêm nữa, nghiên cứu từ Đại học Pennsylvania cũng nhấn mạnh những cá nhân mang tư duy cầu tiến thường thể hiện các tố chất lãnh đạo vượt trội hơn.
Họ tin tưởng phát triển là một quá trình không ngừng nghỉ, truyền cảm hứng và thúc đẩy đồng nghiệp phát huy tiềm năng. Trong bối cảnh hiện nay, khi vai trò lãnh đạo ngày càng đề cao sự hợp tác và thích ứng, những phẩm chất này càng trở nên quý giá.
Tuy nhiên, sự phát triển ấy không tự nhiên mà có, nó đòi hỏi sự chủ động. Dù là thông qua các hoạt động đào tạo chính thức, chương trình cố vấn, tham gia đảm nhận dự án mới hay thái độ sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn, những người chủ động tìm kiếm cơ hội phát triển chắc chắn gặt hái được những thành quả xứng đáng trong sự nghiệp.
Trong một kỷ nguyên luôn thay đổi, những cá nhân không chịu đổi mới thích nghi ắt sẽ bị bỏ lại phía sau. Tuy nhiên, với người không ngừng học hỏi và phát triển, cơ hội là vô tận. Họ là người sẽ dẫn dắt tổ chức vượt qua đổi thay, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và định hình tương lai công việc.
Nuôi dưỡng tư duy phát triển không chỉ là trách nhiệm của cá nhân mà còn là một chủ điểm văn hóa mà các tổ chức phải chủ động bồi đắp. Một môi trường đề cao tinh thần không ngừng học hỏi sẽ thúc đẩy nhân viên đổi mới, dám chấp nhận rủi ro và vượt qua giới hạn của mình, từ đó tạo ra một môi trường phát triển lý tưởng cho cả cá nhân và tổ chức.
Tuy nhiên, báo cáo gần đây của TalentLMS - “Growth Mindset in the Workplace” (Tư duy cầu tiến tại nơi làm việc) - đã chỉ ra một thực tế đáng lo ngại: chỉ 45% nhân viên tin rằng công ty của họ tích cực thúc đẩy văn hóa phát triển.
Điều này càng cho thấy yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp cần biến lời nói thành hành động cụ thể để đưa viêc học tập và phát triển trở thành một phần trong “DNA” của doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh AI và chuyển đổi số đang tái định hình các ngành nghề với tốc độ chóng mặt.
Những doanh nghiệp hàng đầu đã nhanh chóng tiên phong trên con đường này. Chẳng hạn như Google với sáng kiến “20% thời gian” triển khai từ những ngày đầu cho phép nhân viên dành 1/5 thời gian làm việc mỗi tuần để theo đuổi các dự án họ yêu thích, không nằm trong phạm vi công việc chính.
Chính từ đây, những sản phẩm đột phá như Gmail và Google Maps ra đời, minh chứng rõ ràng rằng doanh nghiệp sẽ gặt hái thành công khi nhân viên có không gian tự do sáng tạo và thử nghiệm.
VUN ĐẮP MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC HƯỚNG TỚI PHÁT TRIỂN
Chương trình cố vấn cũng là một công cụ hiệu quả thúc đẩy phát triển. Theo Forbes, 70% người thành công cho rằng sự nghiệp của họ thăng tiến là nhờ có người cố vấn hướng dẫn. Các tổ chức kết nối nhân viên với cố vấn giàu kinh nghiệm có thể đẩy nhanh quá trình phát triển kỹ năng, nuôi dưỡng phẩm chất lãnh đạo, đồng thời hình thành văn hóa chia sẻ kiến thức...
Để xây dựng một nơi làm việc đề cao tư duy phát triển, các tổ chức cũng cần tạo ra một môi trường khuyến khích trí tò mò, xem thất bại là cơ hội để học hỏi và nhân viên có thể làm chủ quá trình phát triển bản thân. Để làm được điều đó, các tổ chức cần đầu tư vào các chương trình đào tạo, cung cấp tài nguyên học tập và ghi nhận những nỗ lực của nhân viên.
Viện Nghiên cứu Hoa Kỳ chỉ ra rằng học trực tuyến giúp tăng tỷ lệ ghi nhớ kiến thức lên 25-60%, cao hơn nhiều so với mức 8-10% của hình thức đào tạo trực tiếp. Năm 2024, 46% hoạt động đào tạo tại HSBC Việt Nam được thực hiện trên các nền tảng số, dưới dạng khóa học hoặc lớp học trực tuyến. Ngoài ra, thời gian nhân viên của chúng tôi dành cho các nền tảng học trực tuyến bên ngoài như LinkedIn, Cousera, getAbstract… cũng tăng lên 20% so với năm 2023.
Đặc biệt, chúng tôi mới ra mắt Skills Academy, một nền tảng đào tạo toàn diện giúp nhân viên chủ động học thêm những kỹ năng thiết yếu cần có để thành công trong môi trường năng động hiện nay. Nội dung các khóa học được tuyển chọn kỹ lưỡng nhằm hỗ trợ tốt nhất cho quá trình phát triển của nhân viên dù họ ở vị trí lãnh đạo, người có chuyên môn hay chỉ đơn giản là bắt đầu muốn tìm hiểu.
Từ làm chủ các phương pháp Agile đến đào sâu vào lĩnh vực AI và hiểu biết về dữ liệu, những khóa học này mang đến nhiều tư liệu chuyên biệt giúp họ tiến xa hơn trong công việc hiện tại cũng như củng cố con đường sự nghiệp sau này. Nhờ tận dụng các công cụ này, các tổ chức có thể mang đến trải nghiệm học tập linh hoạt và hiệu quả hơn, đáp ứng nhu cầu đa dạng của nhân viên.
Trong một thế giới mà khả năng thích ứng là chìa khóa để tồn tại, các tổ chức ưu tiên phát triển ắt sẽ giữ chân được nhân tài và duy trì lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh không ngừng thay đổi.
Với mỗi cá nhân người lao động, sở hữu tư duy cầu tiến không chỉ giúp bạn đạt được những bước tiến vững chắc trong sự nghiệp, mà còn là cách để tự bảo vệ bản thân trong những tình huống bất định và giúp bạn nâng cao giá trị trên thị trường lao động...
Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 11-2025 phát hành ngày 17/3/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
https://postenp.phaha.vn/tap-chi-kinh-te-viet-nam/detail/1308
