Mới đây, Hiệp hội Năng lượng Việt Nam đã trao quyết định bổ nhiệm bà Nguyễn Thị Thanh Bình - Phó tổng giám đốc Tập đoàn T&T Group, Chủ tịch CTCP Tập đoàn Năng lượng T&T (T&T Energy) - vào vị trí Phó chủ tịch Hiệp hội. Động thái này được xem như một tín hiệu khẳng định thêm định hướng phát triển mạnh mẽ của T&T trong lĩnh vực năng lượng.
Từ vài năm trước, T&T Group đã đặt nền móng cho chiến lược đầu tư vào ngành năng lượng, đặc biệt là các dự án điện mặt trời và điện gió. Tập đoàn này nhấn mạnh: "T&T Group chủ trương phát triển năng lượng tái tạo và năng lượng có hàm lượng carbon thấp (như khí LNG) nhằm đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành năng lượng, cả về cơ cấu lẫn tỷ trọng các nguồn điện."
Tuy nhiên, con đường tiến vào kỷ nguyên điện tái tạo không hề dễ dàng đối với các dự án trong hệ sinh thái của T&T, tương tự như thách thức mà nhiều doanh nghiệp tư nhân khác đang đối mặt.
Hàng nghìn tỷ đồng đã được các công ty liên quan đến T&T đầu tư vào các dự án điện mặt trời như Phước Ninh, Thiên Tân 1.2, Thiên Tân 1.3 và Thiên Tân 1.4, nhưng sau khi vận hành thương mại, nhiều dự án vẫn gặp khó khăn.
Cụ thể, dự án điện mặt trời Phước Ninh do CTCP Công nghiệp Năng lượng Ninh Thuận đầu tư đã được công nhận vận hành thương mại (COD) vào ngày 18/4/2020. Tuy nhiên, dự án này sau đó bị Thanh tra Chính phủ kết luận là áp dụng mức giá ưu đãi 9,35 cent/kWh không đúng đối tượng.
![]() |
Tập đoàn T&T đẩy mạnh đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo. |
Ngoài ra, vào thời điểm Thanh tra Chính phủ vào cuộc, một phần công suất của Nhà máy điện mặt trời Thiên Tân 1.2 (40 MW/80 MW) và Thiên Tân 1.3 (6 MW/40 MW) đã hoàn thành và được công nhận vận hành thương mại (COD) vào năm 2020. Tuy nhiên, từ ngày 1/1/2021, các nhà máy này chỉ phát điện lên lưới EVN để ghi nhận sản lượng mà chưa có cơ chế giá điện chính thức, dẫn đến việc chưa thể thực hiện mua bán điện và chưa được thanh toán tiền.
Phần công suất còn lại của Nhà máy điện mặt trời Thiên Tân 1.2 (40 MW/80 MW), Thiên Tân 1.3 (34 MW/40 MW) và toàn bộ Nhà máy điện mặt trời Thiên Tân 1.4 (80 MW) hoàn thành xây dựng sau năm 2020. Tuy nhiên, do chưa có cơ chế giá nên các dự án này vẫn chưa thể đi vào vận hành.
Đến nay, các dự án điện tái tạo bị lỡ hẹn giá ưu đãi chỉ được tạm thời áp dụng mức giá bằng 50% giá trần theo Quyết định 21 của Bộ Công Thương ban hành tháng 1/2023 (giá trần là 1.508-1.587 đồng/kWh).
Hệ quả là nhiều dự án rơi vào tình trạng thua lỗ nghiêm trọng.
Theo dữ liệu từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), trong 6 tháng đầu năm 2024, CTCP Công nghiệp Năng lượng Ninh Thuận ghi nhận khoản lỗ 107,9 tỷ đồng, tăng so với mức lỗ hơn 83 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.
Doanh nghiệp này có vốn chủ sở hữu gần 772 tỷ đồng, với hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu là 3,5 lần, tương ứng tổng nợ phải trả khoảng 2.720 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ trái phiếu chiếm tỷ lệ 2,69 lần vốn chủ sở hữu, tương đương khoảng 2.078 tỷ đồng. Tổng tài sản của công ty đạt 3.492 tỷ đồng.
Tình hình kinh doanh của Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Năng lượng Ninh Thuận (NTEC) - chủ đầu tư Nhà máy điện mặt trời Thiên Tân 1.4 - cũng không khả quan.
NTEC có vốn chủ sở hữu gần 489 tỷ đồng, giảm so với mức hơn 620 tỷ đồng trong kỳ báo cáo trước. Hệ số nợ phải trả trên vốn sở hữu là 3,49 lần, tương đương với tổng nợ phải trả gần 1.707 tỷ đồng. Hệ số dư nợ trái phiếu trên vốn sở hữu là 2,46 lần, tương đương với tổng nợ phải trả gần 1.203 tỷ đồng. Tổng tài sản đạt 1.692 tỷ đồng. Kết quả kinh doanh của NTEC tiếp tục sa sút với lợi nhuận sau thuế âm hơn 124 tỷ đồng.
Hiện tại, tương lai của các dự án điện tái tạo này vẫn phụ thuộc vào chính sách của cơ quan có thẩm quyền trong thời gian tới, đặc biệt là cơ chế giá. Nếu không có giải pháp kịp thời, nguy cơ thua lỗ kéo dài vẫn sẽ đè nặng lên doanh nghiệp.