Việc chủ động trong việc đàm phán và chốt được mức thuế quan khá cạnh tranh so với các nước trong khu vực, điều này đã phần nào khẳng định sức hút của Việt Nam trong vai trò "cứ điểm mới" của các tập đoàn đa quốc gia. Song, ngoài vị trí địa lý thuận lợi, Việt Nam cần cho thấy năng lực hấp thụ vốn và hệ sinh thái tài chính đủ mở và sâu để sẵn sàng "đón đại bàng làm tổ".
Dòng chảy FDI toàn cầu: Áp lực đối thủ và cơ hội nào cho Việt Nam?
Mỹ hiện chiếm gần 1/3 kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, mức thuế suất 20% không chỉ giúp duy trì lợi thế cạnh tranh, mà còn kích hoạt dòng vốn FDI và chuyển dịch đơn hàng vào Việt Nam. Bên cạnh ưu thế về vị trí địa lý, Việt Nam còn ghi điểm nhờ chi phí lao động hợp lý, chất lượng lao động ngày càng cải thiện, hạ tầng đang được nâng cấp, cùng nỗ lực đẩy mạnh chuyển đổi số và cải cách hành chính, tạo môi trường thuận lợi cho nhà đầu tư.
Cũng theo khảo sát của JETRO năm 2024, 15.6% doanh nghiệp sản xuất, chủ yếu từ Nhật Bản và Trung Quốc, đã chuyển một phần hoặc toàn bộ hoạt động sang ASEAN, trong đó Việt Nam chiếm tỷ lệ cao nhất, đạt 24.8%. Không chỉ vậy, theo báo cáo của DHL, Việt Nam đứng thứ hai trong danh sách các điểm đến nhận dòng đơn hàng rời khỏi Trung Quốc, chiếm hơn 27% quyết định tái định vị chuỗi cung ứng trong ngành điện tử tiêu dùng và thiết bị công nghiệp.
Cùng với lợi thế FTA đa phương, Việt Nam còn thúc đẩy cải cách hành chính số hóa, áp dụng quy trình "hậu kiểm" thay cho "tiền kiểm", đơn giản quy trình cấp phép đầu tư theo cơ chế mở của Chính phủ. Việc sắp xếp lại địa giới hành chính đang hình thành các siêu thủ phủ công nghiệp lớn, tạo nền tảng phát triển các vùng logistics và khu công nghiệp quy mô quốc tế như TP. Hồ Chí Minh mở rộng, Đồng Nai hay Vĩnh Phúc.
Thực tế cho thấy, nhiều tập đoàn vẫn đang tiếp tục gia tăng đầu tư và khẳng định cam kết dài hạn tại Việt Nam như Lego với hơn 1,3 tỷ USD tại TP.HCM (Bình Dương cũ), Nestlé mở rộng nhà máy tại Đồng Nai, Coca‑Cola xây nhà máy LEED Gold tại Tây Ninh, trong khi Syre – tập đoàn dệt may hàng đầu Thụy Điển đặt cược 1 tỷ USD vào Gia Lai.
Tuy nhiên, các chuyên gia phân tích của công ty Chứng khoán ACB (ACBS) cũng lưu ý rằng phần lớn ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam (ngoại trừ nông, lâm, thủy sản) có tỷ lệ nhập khẩu nguyên vật liệu rất cao, đặc biệt đối với doanh nghiệp FDI. Vì vậy, tiêu điểm trong thời gian tới sẽ là đàm phán rõ ràng về định nghĩa "hàng trung chuyển" và tỷ lệ thuế trung chuyển áp dụng, nhằm giữ vững đà tăng trưởng xuất khẩu và hấp thụ vốn đầu tư hiệu quả.
Hấp thụ vốn FDI không chỉ là chính sách, cần hệ sinh thái tài chính phù hợp
Để tận dụng hiệu quả cơ hội này, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện năng lực hấp thụ vốn, đặc biệt ở chính sách trung chuyển và hệ sinh thái tài chính phục vụ doanh nghiệp FDI. Tại Việt Nam, một số ngân hàng thương mại nội địa như ACB đã chủ động phát triển hệ sinh thái tài chính dành riêng cho doanh nghiệp FDI, giúp thu hẹp khoảng cách giữa "lợi thế tiềm năng" và "giá trị thực tế" với 8 thế mạnh cốt lõi bao gồm:
- Xếp hạng tín nhiệm cao nhất trong hệ thống ngân hàng Việt Nam thể hiện năng lực tài chính và quản trị rủi ro vượt trội;
- Top 1 ngân hàng tư nhân trong mảng bán lẻ giúp hiểu rõ hành vi tiêu dùng nội địa;
- Top 2 về mạng lưới phân phối với hơn 400 điểm giao dịch phủ khắp các vùng trọng điểm về đầu tư FDI;
- Chính sách giá cạnh tranh, ổn định và minh bạch theo từng phân khúc doanh nghiệp;
- Bộ sản phẩm chuyên biệt: tài khoản đa tiền tệ, tài trợ thương mại, ngoại hối và các giải pháp phòng vệ rủi ro tỷ giá và hoặc lãi suất linh hoạt kỳ hạn dài đến 5 năm, bảo lãnh, kết nối hệ thống ERP...;
- Ngân hàng số doanh nghiệp tiên phong phù hợp cho nhu cầu thanh toán nội địa và quốc tế;
- Am hiểu sâu môi trường đầu tư và chính sách địa phương, liên kết chặt với hơn 20 khu công nghiệp trên toàn quốc;
- Đội ngũ chuyên viên tư vấn đầu tư song ngữ – đa ngữ (Anh, Hoa, Hàn, …), chuyên trách hỗ trợ nhà đầu tư ngoại từ bước khảo sát đến vận hành, ACB đã xây dựng mô hình "ngân hàng đồng hành", không chỉ cung ứng dịch vụ tài chính mà còn đóng vai trò tư vấn, hỗ trợ doanh nghiệp ngoại.
Ông Từ Tiến Phát, Tổng Giám đốc Ngân hàng Á Châu, trực tiếp tham quan dây chuyền sản xuất sợi hiện đại và tân tiến nhất tại một nhà máy có vốn đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực dệt may tại Quảng Ninh
Đặc biệt, ACB đã đóng gói các sản phẩm tín dụng, được thiết kế chuyên biệt cho doanh nghiệp FDI tại Việt Nam, đảm bảo đa dạng hình thức vay, dễ dàng tiếp cận với tiêu chí phù hợp với doanh nghiệp nước ngoài. Ngân hàng cũng cũng đã sát cánh cùng doanh nghiệp thông qua chương trình "La bàn giữa biến động" với những phân tích kịp thời và cụ thể: cập nhật thông tin thị trường tài chính đa ngôn ngữ Việt, Anh, Hoa; khuyến nghị các giải pháp phòng vệ rủi ro tỷ giá, lãi suất đến doanh nghiệp xuất nhập khẩu, FDI chịu rủi ro tỷ giá hoặc lãi suất cho nguồn thu, thanh toán, vay nợ bằng ngoại tệ, VND cho các khoản ngắn hạn và trung dài hạn. Bên cạnh đó, ACB triển khai các chương trình ưu đãi "Tỷ giá cạnh tranh – Đồng hành xuất khẩu ưu đãi tỷ giá đến 150 điểm dành cho khách hàng xuất khẩu hoặc Ngày vàng chuyển tiền quốc tế ưu đãi phí dành cho khách hàng nhập khẩu với mức phí đồng giá chỉ 9,9 USD/ giao dịch.
Ông Ngô Tấn Long – Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB cho biết: "Chúng tôi mong muốn tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tiếp cận với nguồn vốn và không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào để tăng trưởng. Bên cạnh đó, hệ sinh thái toàn diện các dịch vụ tài chính của ACB cũng sẽ giúp doanh nghiệp phòng vệ rủi ro trước những biến động của nền kinh tế", ông Long nhấn mạnh.
Việt Nam có thể là "miền đất hứa" nếu doanh nghiệp FDI có một đối tác tài chính am hiểu và đồng hành dài hạn
Không chỉ thu hút FDI, Việt Nam cần sẵn sàng để giữ chân và đồng hành dài hạn. Và điều đó bắt đầu từ một hệ sinh thái tài chính đủ bản lĩnh, đủ tinh chỉnh, đúng lúc và đúng nhu cầu.
Khách hàng quan tâm và tìm hiểu về các chính sách chuyên biệt cho khách hàng doanh nghiệp có thể tham khảo website acb.com.vn, hoặc liên hệ Contact Center 247 theo hotline (028) 38 247 247 hoặc liên hệ CN/PGD gần nhất để được tư vấn, hỗ trợ.
