EVN lý giải nguyên nhân hóa đơn điện tăng và khoản lỗ 44.000 tỷ đồng

Nhiều người dân phản ánh tình trạng hóa đơn tiền điện tháng 8 tăng vọt dù thời tiết không nắng nóng, hay việc hóa đơn tháng 8 trùng số với các tháng trước. Ảnh: EVN.

Sáng 10/9, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức Tọa đàm "Phát triển bền vững ngành điện - Những vấn đề đặt ra" để cung cấp thông tin về chính sách giá bán điện, nguyên nhân hóa đơn tiền điện tăng, minh bạch hóa các khoản lỗ của Tập đoàn Điện lực (EVN), những giải pháp để tiếp tục hoàn thiện chính sách giá điện, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội…

Hóa đơn điện tăng do nắng nóng

Lý giải về thực trạng hóa đơn tiền điện theo phản ánh của một số người tiêu dùng có sự tăng cao bất thường trong thời gian vừa qua, ông Nguyễn Xuân Nam, Phó tổng giám đốc EVN, cho biết đã chỉ đạo các công ty điện lực rà soát lại tất cả khách hàng về vấn đề này.

Qua rà soát lại, phần sản lượng trong tháng 8 khác với mọi năm là những ngày đầu tháng 8 năm nay nắng nóng bất thường nên sản lượng của hệ thống tăng kỷ lục.

Thống kê cũng cho thấy có khoảng 3,2/31,8 triệu hộ khách hàng sinh hoạt, chiếm hơn 10%, có sản lượng điện tăng cao hơn 30% so với tháng 7.

EVN đã giao các tổng công ty cài app cho khách hàng để theo dõi biến động sản lượng, đồng thời có tổng đài hotline trả lời kịp thời. Qua quá trình rà soát, ông Nam khẳng định chưa có vấn đề sai sót như phản ánh.

Phó tổng giám đốc EVN khẳng định chưa có vấn đề sai sót về hóa đơn tiền điện như phản ánh. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Chia sẻ thêm, lãnh đạo EVN cho biết phản ánh cũng có thông tin giả, một số thông tin đưa không đúng, hoặc nhằm câu view bán hàng online và có cả thông tin không xác định được địa chỉ để làm rõ.

Hiện nay, EVN không phải là đơn vị duy nhất bán lẻ điện cho khách hàng. Ngoài EVN, có các tổ chức mua buôn, bán lẻ. Ví dụ như tại các khu đô thị, chung cư, khu công nghiệp, đơn vị quản lý lập ra một đơn vị mua buôn của EVN theo giá ưu đãi của Nhà nước rồi bán lại cho khách hàng trong khu vực đó, tự đưa ra định giá của đơn vị.

“Phần này EVN không kiểm soát được. Có hơn 700 tổ chức bán buôn, với sản lượng hệ thống chiếm hơn 8,59%. Do đó, nhiều khi có phản ánh nhưng không phải chỉ mình EVN bán điện mà còn các tổ chức khác, mà tổ chức khác EVN không quản lý được”, ông Nam lưu ý.

Đồng thời, vị này cũng nhấn mạnh đang thực hiện công tơ điện tử nên sẽ không có chuyện can thiệp làm sai lệch chỉ số tiêu thụ được, việc đo điện đều thực hiện từ xa, sau đó truyền online về, không còn việc đến đo chỉ số tiêu thụ tại công tơ cơ như cũ.

Khoản lỗ 44.000 tỷ đồng xuất phát từ đâu?

Về câu chuyện EVN lỗ 44.000 tỷ đồng, Phó tổng giám đốc EVN Nguyễn Xuân Nam cho biết năm 2022-2023, do khủng hoảng chính trị của thế giới, đặc biệt giữa Nga và Ukraine, giá nguyên liệu đầu vào, đặc biệt là than, tăng đột biến, gần 4 lần, khí tăng gần gấp đôi… đã đẩy giá đầu vào tăng.

Trong khi giá đầu vào tăng, giá điện lại không được điều chỉnh, nên không bù đắp được chi phí đầu vào. Luật Điện lực quy định phương án giá điện phải được bù đắp giá đầu vào hợp lý, hợp lệ được Bộ Công Thương thẩm định.

Thời gian đó, EVN phải bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô của đất nước sau dịch Covid-19 nên chưa được điều chỉnh lại, từ đó dẫn đến giá bán thấp trong khi giá thành cao, cho nên chi phí này tồn đọng lại mặc dù EVN đã tiết kiệm nhiều. Năm 2024, do có lãi nên có giảm được một phần, nên còn lại 44.000 tỷ chưa được bù đắp.

Viện dẫn năm 2022, giá thành là 2.032 đồng, nhưng giá bán chỉ 1.800 đồng, như vậy EVN bán thấp hơn 149 đồng/kWh, sản lượng điện thương phẩm gần 250 tỷ kWh. Năm 2023, giá bán 1.953 đồng, giá thành 2.088 đồng, như vậy bán thấp hơn giá thành 135 đồng/kWh bất chấp việc EVN nỗ lực tiết kiệm để cắt giảm chi phí.

Một điểm nữa liên quan thị phần nguồn điện hiện nay của Việt Nam. Năm 2022, EVN chiếm 46% hệ thống, nhưng năm 2023 chỉ còn 42%. Thị phần của EVN ngày càng nhỏ lại, mà khoản này EVN mua của phía ngoài nên phải trả ngay.

Hiện khâu truyền tải và phân phối chiếm chỉ 16% trong cơ cấu giá thành, khâu phát điện, mua điện là chính. EVN tiết kiệm giá ngày càng giảm xuống, mà chỉ tăng ở khâu phát điện mua ngoài.

Ông Nam cho biết một điểm nữa là thủy điện - nguồn điện giá rẻ nhất - bây giờ đã hữu hạn, không phát triển được thêm. Hiện, chủ yếu phát triển ở khâu nhiệt điện, năng lượng tái tạo. Song, nhiệt điện, khí hóa lỏng hiện nay có giá mua gần 4.000 đồng/kWh, mà EVN bán chỉ 2.100 đồng/kWh.

“Số liệu năm 2022-2023 của EVN đã được Kiểm toán Nhà nước kiểm toán chuyên đề giá điện và đã có kết luận minh bạch, rõ ràng”, vị này nhấn mạnh.