Chiều 22-10, Sở Công Thương TP HCM đã tổ chức các cuộc họp với Sở An toàn Thực phẩm, Chi cục Thú y và Nhà máy giết mổ gia súc Hóc Môn để bàn về việc phối hợp thí điểm giao dịch thịt heo qua sàn giao dịch điện tử. Các cuộc họp đều do ông Nguyễn Nguyên Phương - Phó Giám đốc Sở Công Thương TP HCM, Phó Trưởng ban chỉ đạo xây dựng sàn giao dịch thịt heo - chủ trì.
Theo Sở Công Thương, quá trình nghiên cứu mô hình sàn giao dịch heo hơi tại TP HCM được triển khai từ năm 2019. Dự án này được phát triển dựa trên kết quả của đề án truy xuất nguồn gốc thịt heo thực hiện từ năm 2018, hướng đến mục tiêu quản lý minh bạch thị trường và hiện đại hóa chuỗi cung ứng.
Trên cơ sở đó, Sở Công Thương đề xuất UBND TP HCM cho phép tổ chức thí điểm giao dịch thịt heo qua sàn. Đến nay, Việt Nam đã có Sở Giao dịch hàng hóa (MXV) được Bộ Công Thương cấp phép hoạt động, có thể phối hợp làm hạ tầng kỹ thuật cho mô hình này.

Thịt gia súc bày bán trên thị trường khó kiểm soát được chất lượng
Việc hình thành sàn giao dịch thịt heo được kỳ vọng sẽ tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm bớt chi phí trung gian, tăng lợi nhuận hợp lý cho người chăn nuôi, đồng thời giúp kiểm soát chất lượng và giá cả thịt heo, tạo sự minh bạch cho thị trường, hỗ trợ cơ quan quản lý trong việc bình ổn giá và dự báo nguồn cung.
Tuy nhiên, Sở Công Thương cũng thừa nhận khó khăn lớn nhất là thay đổi thói quen mua bán theo chuỗi cung ứng truyền thống đã tồn tại lâu năm. Việc triển khai sàn giao dịch có thể gặp phản ứng từ các nhóm trung gian, những người đang nắm lợi thế trong khâu lưu thông.
Ngoài ra, việc áp dụng mô hình quốc tế không thể thực hiện nguyên mẫu do khác biệt về quy mô sản xuất, trình độ kỹ thuật và khung pháp lý. Vì vậy, TP HCM sẽ thực hiện thí điểm trước trong phạm vi hẹp, từ đó đánh giá, rút kinh nghiệm trước khi nhân rộng.
Theo ông Nguyễn Nguyên Phương, TP HCM có đầy đủ điều kiện để triển khai mô hình này: như: quy mô thị trường tiêu thụ hơn 25.000 tỉ đồng/năm, hệ thống hai chợ đầu mối ổn định, năm nhà máy giết mổ công nghiệp và hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử đã vận hành hiệu quả. Thành phố cũng quy tụ nhiều doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực chăn nuôi, giết mổ và phân phối, tạo nền tảng thuận lợi để kết nối chuỗi cung ứng.
Sở Công Thương kiến nghị phối hợp với Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam, Hội Công nghệ cao TP HCM và các đơn vị liên quan để xây dựng mô hình, hoàn thiện phần mềm giao dịch điện tử, chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật và hệ thống logistics. Các bên sẽ kết nối trực tiếp giữa trang trại – cơ sở giết mổ – kho bãi – kiểm định – đơn vị vận chuyển, đảm bảo toàn bộ quy trình giao dịch được giám sát chặt chẽ.
Dự kiến, giai đoạn thí điểm giao dịch thịt heo qua sàn sẽ bắt đầu từ ngày 1-12-2025, áp dụng trong phạm vi hẹp với một số doanh nghiệp lớn tham gia. Sau đó, Sở Công Thương sẽ tổng kết, đánh giá và hoàn thiện mô hình, báo cáo UBND TP HCM chậm nhất vào ngày 31-3-2026.